معنی رایت بستن - جستجوی لغت در جدول جو

رایت بستن

لغت نامه دهخدا

قامت بستن

به نماز ایستادن، قد قامت الصلوه گفتن، قامت زدن، قامت گفتن

فرهنگ فارسی عمید

رخت بستن

کنایه از لوازم سفر را گرد آوردن و به هم بستن، آمادۀ سفر شدن، سفر کردن
مردن، رخت بربستن

فرهنگ فارسی عمید

رایت شکستن

(تَ یَ کَ دَ)

از هم باز کردن و خرد کردن اجزای علم از چوب و چرم و پارچه و جز آن.
- رایت کسی را شکستن، بمجاز، مغلوب کردن و شکست دادن و کشتن او:
آهسته تر نه ملک خراسان گرفته ای
وآسوده تر نه رایت سنجر شکسته ای.
خاقانی.
در خانه رایتش ملک الموت چون شکست
سودی نداشت رایت خصمان شکستنش.
خاقانی

لغت نامه دهخدا

قامت بستن

(گُ دَ)

در تداول کنایه است از به نماز وارد شدن و ادای تکبیره الاحرام

لغت نامه دهخدا

رای جستن

(تَزْ کَ دَ)

استصواب. استشارت. نظر خواستن. مشورت خواستن. طلب اظهار نظر:
چو دارا در آن داوری رای جست
دل رایزن بود در رای سست.
نظامی.
، اظهار نظر کردن. اظهار عقیده کردن. بیان نظریه و عقیده کردن:
خلاف رای سلطان رای جستن
بخون خویش باشد دست شستن.
سعدی

لغت نامه دهخدا

راه بستن

(تَ کَ دَ)

ره بستن. مقابل راه گشودن و راه واکردن. (از آنندراج). مانع رفتن شدن. (فرهنگ نظام) :
نبست راهش هرگز بلا و فتنه چنانک
نبست هرگز راه سکندر آتش و آب.
مسعودسعد.
فریاد که از شش جهتم راه ببستند
آن خال و خط و زلف و رخ و عارض و قامت.
حافظ.
راه مردم بست از قفل تو راه اشک ما
هر کجا شد قفل، دریا، نیست امکان گذر.
سیفی بدیعی (از بهار عجم).
از قضا کردشان کسی آگاه
کز کمین بسته اند دزدان راه.
مکتبی شیرازی.
هماندم که اندیشۀ ناپسند
بمغز اندرت زاد، راهش ببند.
رشید یاسمی.
- راه بستن بر کسی یا چیزی، جلوگیری کردن از او. مانع شدن از وی. بستن راه او به قصد مخالفت با وی:
ببندد همی بر خرد دیو، راه.
فردوسی

لغت نامه دهخدا

رخت بستن

(تَ دَ)

تهیۀ سفر کردن، سفر کردن. (ناظم الاطباء) (فرهنگ نظام) (غیاث اللغات). کنایه از سفر کردن است. (از برهان) (آنندراج) :
سپارم ترا پادشاهی و تخت
چو بهتر شوی ما ببندیم رخت.
فردوسی.
اختران پیش گرز گاوسرش
رخت بر گاو آسمان بستند.
خاقانی.
گهی گفت ای قدح شب رخت بندد
تو بگری تلخ تا شیرین بخندد.
نظامی.
برون رفت و زآن گنجدان رخت بست
بدان گنج و گوهر نیالود دست.
نظامی.
دلا منشین که یاران برنشستند
بنه بربند کایشان رخت بستند.
نظامی.
به اندیشۀ کوچ می بست رخت.
نظامی.
خنک هوشیاران فرخنده بخت
که پیش از دهل زن ببندند رخت.
(بوستان).
وز آنجا کرد عزم رخت بستن
که دانش نیست بیحرمت نشستن.
سعدی.
نه فراغت نشستن نه شکیب رخت بستن
نه مقام ایستادن نه گریزگاه دارم.
سعدی.
نه آسایش در آن گلزار ماند
کز او گل رخت بندد خار ماند.
جامی.
دوست گفتم ز گفت خود خجلم
دوستی رخت بست از تهران.
ملک الشعراء بهار.
- رخت سفر بستن، آمادۀ سفر شدن. مهیای کوچ گردیدن. ساز سفر آراستن. آمادۀ رحلت گشتن: گروهی مردمان را دید هر یکی را به قراضه ای در معبر نشسته و رخت سفر بسته. (گلستان).
کاروان رخت سفر بست و از آن می ترسم
که کنم گریه و سیلاب برد محمل را.
؟
، مردن. (ناظم الاطباء). کنایه از مردن. (لغت محلی شوشتر). کنایه از سفر کردن آخرت. (از برهان) :
چه با رنج باشی چه با تاج و تخت
ببایدت بستن بفرجام رخت.
فردوسی.
چه با گنج و تخت و چه با رنج سخت
ببندیم هر گونه ناچار رخت.
فردوسی.
سیاهی بپوشید و در غم نشست
چو وقت آمد او نیز هم رخت بست.
نظامی.
- رخت کسی را بر تخته (تابوت) بستن، کشتن. (یادداشت مؤلف) :
بدو گفت کای ترک برگشته بخت
همین دم ببندمت بر تخته رخت.
فردوسی